Βάδιζε ἀργά στίς αἴθουσες τῆς Πινακοθήκης. Ὁ χρόνος δέν τήν πίεζε. Μπο­ροῦ­σε μέ τήν ἄνεσή της νά περιερ­­γάζεται τά ἔργα τέχνης πού γέμιζαν τούς ὀρόφους. Ἥρωες τῆς Ἐπανάστασης, προσωπογραφίες, ὄμορφα τοπία… Τό βλέμ­μα της καρφώθηκε σέ ἕναν πίνακα. Δέν ἦταν ἡ πρώτη φορά πού τόν ἔ­βλε­πε μπροστά της. «Παιδική Συναυλία» τοῦ Ἰακωβίδη, διάβασε στήν ἐπιγραφή. Τό πρῶτο πού τήν κέντρισε ἦταν τό μέγεθός του. «Τόν περίμενα πιό μικρό», μονολόγησε καί ἄρ­χισε νά παρατηρεῖ τίς λεπτομέρειες, πού δέν φαίνονταν τόσο εὐκρινεῖς στά ἀντίγραφά του. Τό σπασμένο τζάμι, τό πρόχειρα δεμένο φυτό στό ἀριστερό παρά­­θυρο, τά φουσκωμένα ἀπ᾽ τήν ἀνάσα μάγουλα τοῦ μικροῦ μουσικοῦ, ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Μία φωτογραφία πολύτεκνης οἰ­κογένειας. Ἡ μητέρα πού συγκρατεῖ τό μικρότερο παιδάκι, τό παιδί μέ τό τύ­μπα­νο, τήν τρομπέτα, τό ποτιστήρι. Μία χα­ρούμε­νη παιδική ὀρχήστρα σέ ἕνα σπίτι φτω­­χικό ἀλλά… ἐπιμελημένο, νοικοκυρεμένο, τακτοποιημένο… ὅσο τα­κτο­ποι­­η­μέ­νο μπορεῖ νά εἶναι ἕνα σπίτι μέ 6 παι­διά...
  Κι ἄξαφνα ἡ εἰκόνα ζωντάνεψε, τό κλάμα τοῦ μωροῦ ἔφτανε μέχρι τά αὐτιά της, ἡ τρομπέτα ξεκούφαινε καί τήν ἴδια, τά γέλια τῶν ὑπόλοιπων παιδιῶν συμπλήρωναν τήν ὀρχήστρα. Δέν ἦταν τώρα μπρο­στά στόν πίνακα ἀλ­λά... στή δουλειά της. Στήν ὑπερπολύτεκνη οἰκογένεια πού βοηθᾶ τούς τε­λευταίους μῆνες. Ἑπτά παιδιά σέ ἕνα μικρό διαμέρισμα. Κι ὅμως τίποτα δέν φαίνεται νά τούς λείπει. Ἡ χαρά τους, ἡ παιδικότητά τους, τά τραγούδια τους, τά μαθήματα μουσικῆς -ἕ­νας μάλιστα μαθαίνει καί τρομπέτα- ἀ­­κόμα καί τά μαλώματά τους. Κοιτᾶ τά μάτια τους καί τό ἐπιβεβαιώνει. Αὐτά τά παιδιά εἶναι εὐ­τυχισμένα. Κι ἄς εἶναι λιτά τά φαγητά τους, μικρά τά δωμάτιά τους, τά παπούτσια τους πολυφορεμένα, τά ροῦχα τους μεταχειρισμένα, φροντίζει πάντα ἡ μητέρα νά εἶναι καλοσιδερωμένα κι ὅλα στό σπίτι τακτοποιημένα.
  Ἔρχεται ξανά στόν νοῦ της ἡ πρώτη μέρα πού ἔπιασε δουλειά. Καθάριζε τά τάπερ τῶν μι­κρῶν ἀπό τό σχολεῖο. Μέ­σα στήν ἀγωνία νά προλάβει νά τά πλύνει καί νά τούς βάλει νά φᾶ­νε ταυ­τόχρονα, δέν πρόσεξε ὅτι στό ἕνα τά­περ εἶχε μείνει μία πατάτα καί λίγο κρέας μέ ζου­μί. Ὁ ἑξάχρονος ἀντιλήφθηκε ὅτι τό πέταξε στόν νεροχύτη καί κάλεσε καί τούς δύο μικρότερους νά κάνουν «αὐτοψία». «Κυρία, πετάξατε τό φαγητό; Ἐ­μεῖς δέν πε­τᾶμε ποτέ φαγητό», τῆς εἶ­πε μέ ἕνα βλέμ­μα ἀπορίας καί ἀπογοήτευσης μαζί. «Ἔτσι μᾶς ἔμαθε ὁ μπαμπάς».
  Ἔτσι τούς ἔμαθε ὁ μπαμπάς, ἔτσι τούς ἔ­μαθε ἡ μαμά. Γονεῖς δίπλα στά παιδιά τους, οἰ­κογένειες ἑνωμένες, ἀγαπημένες, μέ ἀναφορά κοινή στόν πνευματικό καί συνειδητή μυστηριακή ζωή. Συχνά βέβαια ἡ πολυτεκνία, αὐ­τή ἡ παιδική συναυλία, γιά ἕναν ἐξωτερικό παρατηρητή μοιάζει ἁπλά μέ φασαρία. Μάλιστα στό ἐξωτερικό γίνονται συχνά ἐξώσεις οἰκογενειῶν ἀπό διαμερίσματα, ἐνῶ στή Γερμανία δέν εἶναι λίγοι αὐτοί πού παραπονιοῦνται γιά τή φασαρία τίς ὧρες λειτουργίας τῶν νηπιαγωγείων.
  Δέν εἶμαι κριτικός τέχνης γιά νά ἀ­ξιο­λο­γήσω τήν τεχνοτροπία τοῦ πίνακα, οὔ­τε μουσικός γιά νά ἐλέγξω τό πόσο καλά κουρ­δι­- σμένες εἶναι ὅ­λες οἱ παιδικές συμφωνίες. Μία αὐτοψία ὅ­μως σέ ἕνα τέτοιο σπίτι, αὐτά τά μυστικά «δόξα τῷ Θεῷ» πού ψελλίζουν γονεῖς καί παιδιά σέ κάθε καθημερινή δυσκολία, τό κοινό βραδινό γονάτισμα μπροστά στό εἰκονοστάσι, δέν μποροῦν πα­ρά νά δημιουργήσουν σέ κάθε καλοπροαίρετο παρατηρητή τήν ἴδια αἴσθη­ση: Ὑπάρχει ἐλπίδα! Σέ μία κοινωνία πού συχνότε­ρα ἀκοῦμε γαβγίσματα σκύλου παρά κλάμα μωροῦ, σέ μία ἐποχή πού ἡ παραφωνία πα­ρου­σιάζεται ὡς ἁρμονία, κάπου ἐκεῖ σέ ἕνα διαμέρισμα, σέ μία πολυκατοικία, κουρδίζεται ἡ πιό ὄ­μορφη συμφωνική ὀρχήστρα. Ἄς ἀνοίξουμε τά παράθυρά μας νά τήν ἀκού­σουμε!

Ι.Δ.Α.

"Ἀπολύτρωσις", Νοέμβρ. 2022