Ἡ παράταση τῆς ἐπιδημίας ἀποτελεῖ σημαντικό ἄλλοθι γιά τόν ἀτονικό ἑορτασμό τῆς διακοσιοστῆς ἐπετείου τῆς ἔν­αρξης τῆς Ἐπανάστασης. Βέβαια κάποια δείγματα ἐνεργειῶν τῆς κυβερνητικῆς ἐπιτροπῆς, πού συνεστήθη γιά τήν ὀργάνωση ἐκδηλώσεων, δέν ἦταν καί πολύ ἐν­θαρρυντικά ὡς πρός τή βούληση νά πα­­ν­ηγυρίσουμε τήν ἐπέτειο, ὅπως θά ἤθελαν ἐκεῖνοι πού θυσιάστηκαν γιά νά εἴμαστε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι. Οἱ ἀν­τιλή­ψεις μας εἶναι σαφέστατα ἀποκλίνουσες ἀπό τό πνεῦμα θυσίας τῶν προ­γόνων μας καί αὐτό εἶναι ἐμφανέστατο.
Κατά τίς τελευταῖες δεκαετίες ἐρ­γώδης εἶναι ἡ ἐπιχείρηση ἐπανεγγρα­φῆς τῆς ἱστορίας τοῦ Ἀγώνα ἀπό νέ­­ους ἱστορικούς, οἱ ὁποῖοι μέμφονται τόσο τούς ἱστορικούς παρελθουσῶν ἐ­ποχῶν, ἀλλά καί τούς πρωταγωνιστές τοῦ ἔπους. Κα­τά τῶν πρώτων ἐκτοξεύ­ονται κατηγορίες ὅτι ὑπῆρξαν ὑ­πέρ­με­τρα ἐθνοκεντρικοί καί ὡραιο­ποίησαν κάποιες ἀπό τίς μελανές σελίδες, ἐνῶ ἀπέφυγαν νά ἀ­σκή­σουν κριτική στήν Ἐκκλησία γιά τή στάση της τόσο κατά τή διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας, ὅσο καί κατά τήν Ἐπανάσταση. Γιά τούς πρωταγωνιστές, ἀποσιωπώντας μέ μεθοδικότητα τίς ἀρετές τους, ὄχι καί λί­γες, ἐπικεντρώνονται στίς ἀδυναμίες καί τά πάθη τους, ὄχι καί λίγα, τά ὁποῖα προβάλλουν μέ προφανῆ σκο­πό νά μειώσουν τόσο τούς ἴδιους, ὅσο καί τόν ἀγώνα τους. Γι’ αὐτούς τούς λόγους ὁ ἀτονικός ἑορτασμός ἴσως νά ἔχει καί κάποιο καλό.
Καλό εἶναι νά ἐπισημάνουμε ὅτι οἱ ἰδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί, οἱ ἀνήκοντες στήν ἐγχώρια πλουτοκρατία, δέν ἔ­δειξαν πώς ἔχουν συναισθανθεῖ τό χρέος νά μεταβάλουν, τουλάχιστον ἐ­φέτος, κα­τά τι τό πρόγραμμά τους. Τώ­ρα πού ἔχει ἀτονήσει σέ μεγάλο βαθμό ἡ μαχητικότητα ἐκείνων πού ἤθελαν νά ἐπιβάλουν τό ἰδεολόγημα ὅτι ἡ Ἐπανάσταση εἶχε πρωτίστως κοινωνικό χαρακτήρα, τούς δινόταν ἡ εὐκαιρία νά προβάλουν τούς πλούσιους πού θυσίασαν τά πάντα κατά τόν ἀγώνα: τόν θαυμάσιο ἥρωα Ἐμμανουήλ Παππά, πού δέν θυσίασε μό­νο τήν περιουσία του, ἀλλά καί τήν οἰκογένειά του (4 γιοί του νεκροί στά πεδία τῶν μα­χῶν)· τόν Ἀλέξανδρο Νοῦ­τσο, τή Μαν­τώ Μαυρογένους, τή Μπουμπουλίνα καί τόσους ἄλ­λους, πού διέ­θεσαν σεβαστά ποσά καί τόν ἑαυτό τους γιά τόν ἀ­γώνα. Κάτω ἀπό τό καταθλιπτικό βάρος τῆς σκλαβιᾶς μεγαλούργησαν ἔχοντας ὡς πρώτιστο ἀξί­­­ωμα ὅτι ὁ πλοῦτος πού εἶ­χαν ἀποκτήσει δέν ἀνῆκε στούς ἴδιους, ἀλλά στό ταλαίπωρο Γένος. Αὐτό πίστευ­αν στή συνέχεια καί τό πλῆθος τῶν ἐθνι­κῶν εὐεργετῶν.
Ἀναμφισβήτητα οἱ δημόσιοι τηλεο­πτι­κοί σταθμοί ἐκπέμπουν ἀκόμη κάποια προγράμματα ἄξια παρακολού­θησης. Ὅ­μως καί σ’ αὐτούς εἶναι ἐμ­φα­­νής ὁ ὑποτονικός ἑορτασμός τῆς ἐπετείου.
Ποῦ ὀφείλεται αὐτή ἡ τόσο ἔκδηλη παρακμή πού βιώνουμε, χωρίς οἱ πολλοί νά τό ἀντιλαμβανόμαστε; Προφα­νῶς στήν ἀπομάκρυνση ἀπό τήν πίστη καί τήν ἀπορρέουσα ἀπ’ αὐτήν φιλοπατρία καί διάθεση προσφορᾶς καί θυσίας. Γιατί πρέπει νά τονίσουμε ὅτι πρόβλημα δέν ἀποτελοῦν ἐκεῖνοι πού ἀνέλαβαν «ἐργολαβικά» νά ἐκθεμελιώσουν κάθε τι πού κρατᾶ ὄρθιο αὐτόν τόν τόπο. Πρόβλημα ἀποτελοῦμε καί ὅλοι ὅσοι μέ ἀπάθεια παρατηροῦμε τά συμβαίνοντα χωρίς ἀ­γωνιστική διάθεση πρός ἀνάσχεση τοῦ κακοῦ ἤ ἐμμένου­με στήν ὡραιοποίηση τοῦ παρελθόντος, νομίζοντας ὅτι δέν διδάσκουν καί τά σφάλματα τῶν προγόνων μας. Ναί, οἱ πρόγονοί μας κατά τόν ξεσηκωμό ἐκδήλωσαν πολλά πάθη καί πολλές ἀ­δυναμίες. Ὑπῆρξαν ἄγριοι, κτητικοί, ἀν­­τα­γωνιστικοί, μιμήθηκαν τούς κατακτητές τους στίς ἀγριότητες. Ὅμως ἐ­κεῖνοι πού σήμερα ἐπιχειροῦν τήν ἀποκαθήλωσή τους ἀπό τό μεγαλεῖο, πού εἶχαν περι­βλη­θεῖ ἀπό προηγούμενες γενιές, σκοπό πρώτιστο ἔχουν νά κρύψουν τή σημερινή μας κατάντια πί­σω ἀπό τή δῆθεν ἐπιστημονική ἔρευνα. Ὁ περιφρονημένος ἀπό τούς δυτικόπληκτους μεγάλος ὑπερασπιστής τοῦ Γένους, ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰ­τωλός, δέν παρέλειπε νά τονίζει στά κη­ρύγματά του ὅτι τό ἔθνος εἶχε ἀγριέψει κάτω ἀ­πό τόν φρικτό ζυγό δουλείας καί εἶχε μεγάλη τήν ἀνάγκη πνευματικῆς καλλιέργειας. Ὁ Ἅγιος δέν προέ­τασ­σε τόν ἀπελευθερωτικό ἀγώνα, ἀλλά τόν ἀγώ­να κατά τῶν παθῶν. Αὐτά τά λόγια τῆς θεολογίας τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας εἶναι «κινέζικα» γιά τούς «διαφωτισμένους»! Αὐτοί ἀρέσκονται νά θαυ­μάζουν τούς «διαφωτιστές» καί νά αὐ­τοθαυ­μά­ζονται γιά τίς γνώσεις τους. Δέν ἐξετάζουν ἄν ὑπῆρξε κάποια συνέπεια μεταξύ τῶν ὄντως θαυμασίων διακηρύξεων καί τοῦ βίου τους. Ὅπως ἐ­κεῖνοι ἔτσι καί οἱ μαθητές τους δέν δεσμεύονται νά ζοῦν σύμφωνα μέ τίς διακηρύξεις τους. Χαρακτηριστικό γνώρι­­σμα τῶν δημαγωγῶν διαχρονικά. Ὁ ἅ­γιος Κοσμᾶς εἶναι ἄκρως ἐνοχλητικός, ἐπειδή διακρινόταν ἀπό τή συνέπεια λόγων καί πράξεων· συνέπεια πού τόν ὁδήγησε στό μαρτύριο. Δέν εἶχε οὔτε ἕνα ὀθωμανικό ἄσπρο στή διάθε­σή του, σέ ἀντίθεση μέ τούς «διαφωτιστές» καί τούς εὔπορους ἀστούς.
Ναί, ὑπῆρξαν καί μάλιστα πολλές οἱ μελανές σελίδες τῆς ἱστορίας τῆς Ἐ­πα­νάστασης. Ὅμως οἱ ἐπαναστάτες ἔ­δω­σαν νόημα στόν Ἀγώνα, ἐπειδή ἦταν «γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερία». Αὐτά τούς κρά­τησαν τόσους αἰῶνες ζωντανούς ὑπό συν­θῆκες φρικτῆς δουλείας, τίς ὁποῖες οἱ σύγχρονοι ἀποδομητές ἐπιχειροῦν μέ ψευδολογίες νά προ­βάλουν ὡς ὑπερβολές γρα­­­ψάντων κατά τό πα­ρελ­θόν. Παράλληλα δέν κου­­ράζονται νά βάλλουν κατά τῆς Ἐκκλησίας ταυ­­τίζοντας αὐτήν μέ ἐκκλησιαστικά πρόσω­πα τά ὁποῖα σαφέστατα μέ τή στάση τους ἀπέκλιναν ἀπό τόν εὐαγγελικό καί πατερικό λόγο. Καί δέν ἔχω κατά νοῦν τόν κατασυκοφαντημένο ἅ­γιο καί ἐθνοϊερομάρτυ­ρα πατριάρχη Γρηγόριο Ε´, ἀλλά κάποιους ὄν­τως ἀ­νάξιους πατρι­άρ­χες, ἐπισκόπους, ἱε­ρεῖς καί μο­ναχούς, τούς ὁ­ποίους προ­βάλλουν μέ ἔκδηλη τήν ἱκανοποίηση ταυτίζοντάς τους μέ τήν Ἐκ­κλησία. Ἀλ­λά Ἐκκλησία εἶναι ὁ πιστός λαός στό σύνολό του, κληρικοί καί λαϊκοί. Καί αὐτοί, παρ’ ὅλα τά πάθη καί τίς μικρότητές τους, ἄντεξαν καί ἔμειναν ἑδραῖοι στήν πίστη τους, συντρίβοντας τό φθηνό ὑλιστικό ἰδεολόγημα τοῦ οἰκονομικοῦ κινήτρου σέ κάθε ἀν­θρώπινη ἐνέργεια. Ἄν ἐξισλαμίζονταν ὅλοι, ὅ­πως «ἀλλαξοπιστήσαμε» ἐμεῖς σήμερα, ποιός θά ἔκανε τήν Ἐπανάσταση;

Ἀπ. Παπαδημητρίου