- Νομίζω πώς σήμερα, 20 Ἀπριλίου, ἀξίζει, παιδιά, νά γνωρίσουμε μία ἀκόμα ἡ­ρωική σελίδα τῆς ἑλληνικῆς ἱστορίας καί μάλιστα γραμμένη ἀπό γυναῖκες!

- Ἐπιτέλους, κυρία! Νά καμαρώσουμε καί μεῖς λίγο..., πετιέται ἡ Μαριάνθη.
- Ἄν, λοιπόν, σᾶς δώσω τή λέξη Ζάλογ­γο, τί ἔρχεται στό νοῦ σας;
- Ἔ, αὐτό τό ξέρουμε καλά, κυρία.
- Κι ἄν σᾶς ἔλεγα ὅτι ὑπάρχουν καί ἄλ­λα... Ζάλογγα στήν ἑλληνική ἱστορία;
- Τί ἐννοεῖτε; Ὅτι συνέβη κάτι τέτοιο καί ἀλλοῦ;
- Λοιπόν, ἄς πάρουμε τά πράγματα μέ τή σειρά. Εἴπαμε προχθές ὅτι μετά τή συνθήκη τῆς 12ης Δεκεμβρίου τοῦ 1803 οἱ Σουλιῶτες ἀρχίζουν νά ἐγκαταλείπουν τόν τόπο τους. Ὁ Ἀλή πασάς ὅμως, ἀθετώντας τή συμφωνία, ἐπιχειρεῖ νά τούς ἐξοντώσει καταδιώκοντάς τους. Στίς 23 Δεκεμβρίου οἱ γυναῖκες τοῦ Σουλίου στό Ζάλογ­γο διαλέγουν τόν δρόμο τῆς θυσίας. Λίγους μῆνες ἀργότερα κάποιες ἄλλες γεν­ναῖες Σουλιώτισσες θά τίς μιμηθοῦν. Θέλετε νά σᾶς διηγηθῶ τήν ἱστορία;
- Ναί, κυρία!
- Μετά τό ἡρωικό Ζάλογγο, ὁ Κίτσος Μπότσαρης μέ 1.148 Σουλιῶτες καταφεύγει στή Μονή Σέλτσου τῶν Ἀγράφων. Οἱ Σουλιῶτες ἀντιστέκονται ὅλο τόν χειμώνα στή σκληρή τετράμηνη πολιορκία, ὥσπου στίς 20 Ἀπριλίου ὁ Ἀλή πασάς τούς ἐπιτίθεται. Ἡ μάχη εἶναι ἄνιση. Ἄλλοι σφαγιάζονται ἤ αἰχμαλωτίζονται, ἐνῶ 250 γυναι­- κόπαιδα, γιά νά μήν πέσουν στά χέρια τῶν ἐχθρῶν γκρεμίζονται σέ βάραθρο 300 μέτρων, ἀφήνοντας τά κορμιά τους στόν Ἀ­χελῶο. Οἱ ἐχθροί βλέπουν μέ ἔκπληξη τίς μάνες νά δίνουν στά παιδιά τους τό φιλί τοῦ θανάτου καί νά πέφτουν στόν γκρεμό μαζί τους.
- Κυρία, τρελές ἦταν; Δέν εἶχαν καθόλου οἶκτο γιά τά παιδιά τους; Κι οἱ ἴδιες δέν ἤθελαν νά ζήσουν;
- Ἦταν γυναῖκες ἀτρόμητες, νύφες τῆς λευτεριᾶς! Δέν ἦταν ἄκαρδες μάνες. Ζύγισαν καλά τήν ἀπόφασή τους. Ποῦ νά τά ἄ­φηναν πίσω; Στούς ἄπιστους νά τά κάνουν γενίτσαρους καί τίς ἴδιες νά τίς ἀτιμά­σουν ἤ νά τίς σύρουν στά χαρέμια τους;
- Κυρία, ἀκούγεται τόσο παράξενο αὐ­τό στίς μέρες μας! Εἶναι μία θυσία πού δέν ξέρω ἄν θά τήν ἐπιλέγαμε ἐμεῖς, πετιέται ἡ Κατερίνα.
- Νά σᾶς πῶ καί γιά τόν ἑπόμενο χορό θανάτου;
- Ναί, κυρία.
- Στή Νάουσα, μετά τή δυναμική ἐξέγερση τῶν Ἑλλήνων τό 1822, οἱ Τοῦρκοι μέ πολύ στρατό ὁρμοῦν στήν πόλη σφάζοντας καί λεηλατώντας. Ἀλαφιασμένες 13 νέες κοπέλες καί μανοῦλες μέ μωρά στήν ἀγκαλιά βγαίνουν στήν ἐξοχή. Ἡ ἀ­νάσα τους κόβεται, τά πόδια τους τρέμουν. Κοντεύουν στό γιοφύρι τῆς Ἀράπιτσας, μήπως προλάβουν νά σωθοῦν. Μά ἀπό μακριά ἀκούγεται ποδοβολητό ἀλόγων, φωνές καί βρισιές. Ξέρουν ὅτι τίς περιμένει ἡ ἀτίμωση. Γιά μία στιγμή στα­ματᾶνε. Κάτω ἀπ᾽ τά πόδια τους μέ βουητό πέφτουν τά ἀφρισμένα νερά τῆς Ἀράπιτσας. Ἀφουγκράζονται τόν θάνατο καί ὁ χορός ξεκινᾶ. Σφίγγοντας στόν κόρφο τους τά βρέφη καί ζητώντας συγχώρεση ἀπ᾽ αὐτά πέφτουν ἡ μία μετά τήν ἄλλη στά παγωμένα νερά. Ὁ πόνος, ὁ λυγμός καί τό παράπονο πνίγονται στούς ἀφρούς, μά οἱ ψυχές ἐλεύθερες ἀνεβαίνουν ψηλά!
Καί εἶναι κι ἄλλες Ἑλληνοποῦλες πού ἔγραψαν παρόμοια ἱστορία. Τό πιό συγκλονιστικό εἶναι αὐτό πού ἔγινε σχεδόν 120 χρόνια πρίν τό Ζάλογγο, στήν περιφέρεια τῆς Πάφρας, στόν δυτικό Πόντο. Τό 1680 ὁ ντερεμπέης Χασάν Ἀλήμπεη στέλνει τούς ἄντρες στά καταναγκαστικά ἔρ­γα, ἐνῶ τίς κοπέλες πού συλλαμβάνονται τίς προορίζει γιά τά χαρέμια τῆς Ἀνατο­λῆς. Περίπου 2.000 ἄτομα ἀπό τά χωριά τῆς Πάφρας βρίσκουν καταφύγιο στό κάστρο, πού εἶναι χτισμένο στή δυτική ὄχθη τοῦ ποταμοῦ Ἄλυ. Ὁ ντερεμπέης τό πολιορκεῖ στενά γιά 48 μέρες. Ὅταν πιά ἡ πείνα καί ἡ δίψα ἔχουν γίνει ἀφόρητες καί οἱ ἀσθένειες θερίζουν τούς πολιορκημένους, ἀποφασίζουν νά παραδοθοῦν. Γύρω στίς 20 μέ 30 κοπέλες ὅμως προτιμοῦν νά γκρεμιστοῦν ἀπό τά ἀπότομα βράχια στίς ὄχθες τοῦ Ἄλυ. Αὐτή τους ἡ θυσία ἔδωσε στό κάστρο τό ὄνομα Κίζ Καλεσί, δηλαδή Κάστρο τῶν Κοριτσιῶν.
- Οἱ Πόντιες γυναῖκες ἦταν πρωτοπόρες δηλαδή! Γνώριζαν ἄραγε τό γεγονός οἱ Σουλιώτισσες;
- Ποιός ξέρει... Τό ἴδιο ἡρωικό αἷμα ἔ­τρεχε στίς φλέβες ὅλων αὐτῶν τῶν Ἑλληνίδων. Κι ἄν θέλαμε νά ζωγραφίσουμε αὐτό τόν χορό, πού συνδυάζει τόσους τόπους καί τέτοια λεβεντιά, δέν ξέ­ρω ἄν θά μπορούσαμε νά διακρίνου­με τή μία γυναί­κα ἀπό τήν ἄλλη... γιατί σέ ὅλων τά πρόσωπα διακρίνουμε τήν ἀπόφαση γιά ἕναν τίμιο θάνατο, προκειμένου νά σώσουν τόν ἑαυτό τους ἀπό τήν ἠθική ἀτίμωση. Μέσα στό πέρασμα τῶν αἰώνων μᾶς καλοῦν σέ ἕναν παρόμοιο χορό!
- Τί ἐννοεῖτε, κυρία; Νά πᾶμε νά πέ­σου­με κι ἐμεῖς ἀπό κάποιο βράχο;
- Ἐννοῶ ὅτι καί σήμερα δέν εἶ­ναι λίγες οἱ φορές πού ἄλλοι ἐχ­θροί, ὕπουλοι προσπαθοῦν νά μᾶς ὑποτάξουν καί νά μᾶς πολιορκήσουν μέ διάφορους τρόπους. Κι ἐμεῖς τί κάνουμε; Παραδινόμαστε ἀμαχη­τί; Εἶ­ναι μία εὐκαιρία νά ξεπεράσουμε τίς περιστάσεις καί νά ἀντισταθοῦ­με. Ἀφοῦ πρῶτα γκρεμί­σουμε ὅλα τά ἄσχημα τοῦ ἑαυτοῦ μας, κακίες καί πάθη, πού ἀσχημίζουν τή ζωή μας, πού μᾶς κάνουν εὐάλωτους στό κα­κό. Ἔρχονται στή ζωή στιγμές πού ἡ ἐπιλογή εἶναι πολύ σκλη­ρή: Μπροστά ἡ ἄβυσσος, πίσω ὁ ἐ­χθρός. Μπροστά ὁ θάνατος, πίσω ἡ ἀτίμωση. Ἡ ἀπόφαση εἶναι θέμα καρδιᾶς, γιατί ἥρωας δέν γίνεσαι μέ τή λογική! Μέ τήν καρδιά γίνεσαι! Οἱ γυναῖκες αὐτές ἀποφάσισαν τό ὑ­πέρλο­γο, τήν αὐτοθυσία. Καί ἀξίζουν τόν θαυ­μα­σμό μας. Μαζί καί τή θέληση νά μιμη­θοῦμε τό γενναῖο τους φρόνημα! Τί λέτε; Μποροῦ­με;
- Καί βέβαια μποροῦμε! Νά γράψουμε τό νέο «Ζάλογγο» τοῦ 21ου αἰώνα!

M.E.X.