Μέ νοτισμένη τήν καρδιά ἀπό τά δάκρυα τῆς Μ. Ἑβδομάδας, μέ πλημμυρισμένα τά μάτια ἀπό τό φῶς τῆς Ἀνάστασης βαδίζουμε στά μονοπάτια τῆς ἐποχῆς μας κι ἀνταμώνουμε μέσα στήν ἄνοιξη καρδιές πού κουβαλᾶνε τό χειμώνα. Πῶς νά τούς ποῦμε τό μεγάλο μυστικό πώς τά ἀρώματα τοῦ Μαγιοῦ, τῆς ἄνοιξης τά μύρα δέν βρίσκονται ἀλλοῦ παρά μόνο στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία; Ἐκεῖ πού μυροβλύζουν τά λείψανα τῶν ἁγίων, ἐκεῖ πού τό αἷμα τῶν μαρτύρων ποτίζει μέ θεϊκό ζῆλο ἅγια βλαστάρια. Πῶς νά φθάσει σέ κάθε ψυχή τοῦτο τό μήνυμα; Μᾶς διδάσκει ὁ βίος τῶν πρώτων ἀδελφῶν μας, οἱ ὁποῖοι ἔγραψαν μιά φωτεινή σελίδα ἱεραποστολῆς στή χριστιανική ἱστορία.
Ἀνοιχτό μπρός μου τό συναξάρι τῆς 2ας Μαΐου. Μέ μεταφέρει στήν Παμφυλία τῆς Μ. Ἀσίας στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Ἀδριανοῦ (117-138 μ.Χ.). Ὁ Ἕσπερος καί ἡ σύζυγός του Ζωή εἶχαν ζυμωθεῖ μέσα στόν πόνο τῆς δουλείας, ὅταν γνώρισαν Ἐκεῖνον πού ἐλευθερώνει τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν πόνο καί τή δουλεία. Τότε ἡ ὕπαρξή τους γλυκάθηκε μέ τή γεύση τῆς αἰωνιότητας. Ἡ κάθε μέρα χάραζε στό δικό Του ἅγιο ὄνομα καί ὁ κάθε κόπος γινόταν ἀνάλαφρος τώρα πού ζοῦσαν ἐλεύθερα ὑποταγμένοι στόν Κύριο. Ἡ ὑποταγή αὐτή ἦταν πού ἔκανε τό πρόσωπο νά μένει ἱλαρό μέσα στήν καταδυνάστευση, φωτεινό στήν ἀδικία, χαρούμενο στή θλίψη. Εἶχαν λάβει μέ τό ἅγιο Βάπτισμα τή σφραγίδα τῆς υἱοθεσίας καί ποιός μποροῦσε νά τήν ἐξαλείψει ἀπό τό μέτωπο καί τήν καρδιά τους, καθώς ἐκεῖνοι μέ εὐγνωμοσύνη ἔψαλλαν τήν ἐλευθερία τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ;
Ἀνάμεσα σέ ἑκατοντάδες δούλους ἔγιναν ὁ Ἕσπερος καί ἡ Ζωή παράδειγμα, φαινόμενο ἀνεξήγητο. Ἦταν ἡ μεγαλύτερη ἀνταμοιβή τους, ὅταν τό δειλινό πού ξαπόσταιναν ἀπ᾿ τή βαρειά δουλειά τούς πλησίαζαν κάποιοι ταλαίπωροι σύνδουλοί τους νά ρωτήσουν ποιά εἶναι ἡ μυστική δύναμη τῆς χαρούμενης ὑπομονῆς τους. Καί τότε οἱ φτωχοί δοῦλοι ἄνοιγαν τόν ἀτίμητο θησαυρό τῆς γνώσεως τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ καί μοίραζαν ἁπλόχερα στούς ἀποκαμωμένους σκλάβους παρηγοριά καί ἐλπίδα.
Πρωτάκουστο καί πρωτόφαντο τό κήρυγμα τῆς ἰσότητας καί τῆς ἐλευθερίας πού διαγγέλλει τό εὐαγγέλιο τοῦ Ἰησοῦ. Πόσα σκιρτήματα δημιουργοῦσε στίς ψυχές πού τίς εἶχε συντρίψει ἡ ἀδικία καί τίς κρατοῦσε ἁλυσόδετες ὁ μισάνθρωπος ἐχθρός! Ἀχτίδες ἀπό κάποιο ἄλλο φῶς σκόρπιζαν τότε τό σκοτάδι· καί τά ματωμένα χέρια τοῦ ἐσταυρωμένου Λυτρωτῆ ἁπλώνονταν νά ἀγκαλιάσουν καί νά θωπεύσουν, νά θεραπεύσουν καί νά ἐλευθερώσουν τίς καρδιές, πού ἀνοίγονταν γιά νά δεχθοῦν τήν ἀληθινή ἐλευθερία. Ὑπέροχες σκηνές πού ξεπερνοῦν τήν ἀνθρώπινη λογική! Εἶναι καί τοῦτο ἀπό τά παράδοξα τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ, νά χρησιμοποιεῖ τούς μικρούς καί ἁπλούς γιά νά ξαπλώνεται στή γῆ ἡ Βασιλεία Του, γιά νά γνωρίζουν κι ἄλλες ψυχές τή σωτηριώδη ἀλήθεια του.
Ὁ Ἕσπερος καί ἡ Ζωή ἀγοράστηκαν ἀπό τόν πλούσιο ρωμαῖο εἰδωλολάτρη Κάταλλο καί δούλευαν σ᾿ αὐτόν μαζί μέ τά παιδιά τους, τόν Κυριακό καί τόν Θεόδουλο. Μέσα σ᾿ ἕνα περιβάλλον ὅπου κυριαρχοῦσε ἡ σκληρότητα καί ἡ προκλητική ἀκολασία, αὐτοί μέ σύνεση καί νηφαλιότητα ἔθεταν τό νόμο τοῦ Θεοῦ πάνω ἀπό κάθε μικρόπρεπο ὑπολογισμό. Ἡ ἄλκιμη νιότη τῶν δύο γιῶν πλάι στήν ὡριμότητα τῶν γονέων ἀγωνιζόταν στό ἴδιο στάδιο. Οἱ κύριοί τους δέν μποροῦσαν νά ἀνεχθοῦν τήν ἐνάρετη καί καθαρή ζωή τῶν δούλων τους. Πολλές φορές τούς τιμώρησαν σκληρά γιά τή σταθερότητά τους στήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ.
Κάποια ἄνοιξη, σέ μιά γιορτή πού ὀργανώθηκε στήν ἔπαυλη τοῦ Κάταλλου, ἀρνήθηκε ἡ χριστιανική οἰκογένεια νά συμμετάσχει σέ τελετές καί πράξεις ἀνάρμοστες. Τότε ὁ κύριός τους ξέχασε τήν τιμιότητα καί τήν ἀφοσίωση μέ τήν ὁποία τόν ὑπηρέτησαν τόσα χρόνια καί διέταξε τήν αὐστηρή τους τιμωρία. Μετά ἀπό φοβερά βασανιστήρια τούς ἔρριξαν σέ πυρακτωμένο καμίνι. Ἐκεῖ μέσα βρέθηκαν τό πρωί νεκροί, ἀλλά ὄχι καμένοι. Ἦταν σάν νά κοιμόντουσαν, στραμμένοι πρός τήν ἀνατολή. Προσευχόμενους παρέλαβε ὁ Κύριος καί Θεός στή Βασιλεία του τούς γνήσιους δούλους του, πού κράτησαν ἀμόλυντο τό χιτώνα τοῦ Βαπτίσματος ἀφήνοντας στούς πιστούς κάθε ἐποχῆς πρότυπο ἀληθινῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας. «Εἰς ὕψος περίδοξον μαρτυρίου ἑαυτούς ἀγαγόντες στεφάνους ἐξ ὕψους ἐκομίσαντο».
Ναί, οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι, τοῦ Χριστοῦ ἀπελεύθεροι, ἔφθασαν στήν ὕψιστη πράξη τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας, τό μαρτύριο. Ἀπό τά μύρα τῆς θυσίας τους ἄς λάβουμε κι ἐμεῖς, γιά νά εὐωδιάζουμε στό πέρασμά μας μέ τό ἄρωμα τῆς αἰώνιας ἄνοιξης τῶν λυτρωμένων υἱῶν τῆς ἀναστάσεως.
Ἰχνηλάτης