- Κυρία, εἴχατε πεῖ ὅτι σήμερα θά μιλήσουμε γιά τίς νέες Θερμοπύλες τῆς Ἑλλάδας! μοῦ θυμίζει ὁ Χρῆστος, τήν ὥ­ρα πού ἀνοίγω τόν βιντεοπροβολέα τοῦ Α1.
- Καί γιά τόν ταγματάρχη πού ζωντάνεψε τόν Λεωνίδα! προσθέτει ὁ Δημήτρης.
- Οἱ Θερμοπύλες μας ἔχουν γιά ὄνο­μα ἕναν τριψήφιο κωδικό, μέ τόν ὁποῖο θά ξεκλειδώσουμε τήν ἱστορία μας... Ψάξτε τον ἀνάμεσα σέ ὅσα ἔχουν χαραχτεῖ στό μνημεῖο τοῦ Ἀγνώστου Στρα­τιώτου στό Σύνταγμα, λέω καί δείχνω τή φωτογραφία.
Τά παιδιά παρατηροῦν μέ ἔνταση.
- 731! φωνάζει πρώτη ἡ Εἰρήνη.
- Τί σημαίνει 731, κυρία; ρωτάει ἡ Μα­ρία καί βιάζεται νά τό σημειώσει.
- Ἀναφέρεται στό ὑψόμετρο τῆς πε­ρι­οχῆς. Ἐκεῖ θά... «ἀνεβοῦμε» σήμε­ρα, στό ὕψωμα ὅπου πολέμησαν οἱ Ἕλληνες τό 1941, προσθέτω ἀνοίγο­ντας τόν χάρ­τη. Εἶναι κοντά στήν Κλει­σούρα, στή σημερινή Ἀλβανία.
- Πῶς θά ἀνεβοῦμε; ἀπορεῖ ὁ Νικόλας.
- Μέ τά φτερά τῆς ἱστορίας, Νικόλα! Ἄς πάρουμε ὅμως τά πράγματα ἀπό τήν ἀρχή. Ὁ B´ Παγκόσμιος Πόλεμος χτυ­πᾶ τήν πόρτα τῆς Ἑλλάδας κι ὁ Μου­σολίνι ὑπόσχεται στόν σύμμαχο Χίτλερ ὅτι στίς ἀρχές τοῦ Μαρτίου τοῦ ᾽41 θά πίνει τόν καφέ του στήν Ἀκρόπολη. Μάλιστα ὁ ἴδιος μεταβαίνει στό Μέτωπο, γιά νά δεῖ ἀπό κοντά τή νίκη του.
- Αὐτό θυμίζει τόν Ξέρξη στή ναυμαχία τῆς Σαλαμίνας, πού παρακολούθησε τελικά… τήν πανωλεθρία τοῦ στόλου του!
-  Κι ἐδῶ περί πανωλεθρίας πρόκειται! Ἡ «Ἐαρινή ἐπίθεση» (Primavera) τῶν Ἰ­τα­λῶν κατά τῆς Ἑλλάδας ξεκινᾶ νωρίς τό πρωί τῆς 9ης Μαρτίου 1941, μέ σφοδρή δράση τοῦ πυροβολικοῦ καί συνεχῆ ἀε­ροπορικό βομβαρδισμό τῶν ἑλληνικῶν θέ­σεων στό «731». Στό ὕψωμα οἱ ὀβίδες πέφτουν βροχή, δέντρα ξεριζώνονται, τό ἔδαφος ὑποχωρεῖ, τά πάντα τυ­λίγονται στόν κα­πνό καί στίς φλόγες.
- Γιατί ἔβαλε στό μάτι τό «731» ὁ Μουσολίνι;
- Ἦταν ἕνα σημεῖο μεγάλης στρατηγικῆς σημασίας καί πέρασμα πρός τά Ἰω­άννινα. Ταυτόχρονα ὅμως χτυπάει καί τά γύρω ὑψώματα.
- Ἦταν πολλοί οἱ Ἰταλοί;
- Τήν ἐπιχείρηση εἶχε ἀναλάβει τό ὄ­γδοο ἰταλικό σῶμα στρατοῦ μέ τέσσερις μεραρχίες καί δύο τάγματα μελανο­χι­τώνων καί ἄλλες δύο μεραρχίες σέ ἐφε­δρεί­α. Ἀπέναντί τους ἡ πρώτη ἑλληνική με­ραρχία. Ἡ ἱστορία ἐπαναλαμβάνεται.
- Ἄ, γι᾽ αὐτό μᾶς εἴπατε γιά νέες Θερμοπύλες...
- Μέ τή διαφορά ὅτι ἐδῶ δέν ὑπῆρχε Ἐφιάλτης... Τό «731» χαρακτηρίστηκε ὡς ἕνα ἀπό τά πιό αἱματοβαμμένα ὑ­ψώματα στήν παγκόσμια ἱστορία. Μόνο τίς τρεῖς πρῶτες μέρες δέχθηκε 18 ἐπιθέσεις ἀπό πυροβολικό, ἀεροπορία, ἅρ­ματα μάχης καί ἐπίλεκτες ἰταλικές μονάδες πεζικοῦ. Στό τέλος «κόντυνε» κατά πέντε μέτρα καί σήμερα ἀναφέρεται ὡς «726»!
- Ποιός ἦταν ὁ «Λεωνίδας» τῆς μά­χης;
- Ὁ ταγματάρχης Δημήτριος Κασ­λᾶς. Ἀνέλαβε τήν ὑπεράσπιση τοῦ ὑ­ψώματος μαζί μέ τό Θεσσαλικό 5ο Σύνταγμα, πού ἀποκαλοῦνταν «Σιδηρᾶ Μεραρχία» Λαρίσης. Ὅλοι κατάγονταν ἀπό τά Τρίκαλα καί τήν Καρδίτσα. Συγκλονιστικές εἶναι οἱ διαταγές του, πού συνέταξε ἐν μέσῳ κα­ται­γιστικῶν πυρῶν στά χα­ρακώματα: «Ἐ­πί τῶν κατεχομένων θέσεων θά ἀμυν­θῶμεν μέχρις ἐ­σχάτων... Ὁ ἐχθρός θά δι­έλθει ἐκ τῆς τοποθεσίας μας, μόνον ὅταν ἀποθάνωμεν ἅπαντες ἐπί τῶν θέσεών μας». Σᾶς θυμίζει κάτι;
- Τό «Μολὼν λαβέ!».
- Κυρία, ὁ προπαππούς μου, πού πο­λέ­μησε τό ᾽40, ἔλεγε ὅτι, ἄν δέν ἦταν αὐ­τή ἡ μάχη, τά ἀποτελέσματα τοῦ πολέ­μου θά ἦταν πολύ διαφορετικά.
- Βέβαια! Ἡ καθυστέρηση τῶν Ἰταλῶν στό «731» ἔστρεψε τελικά καί τόν Χίτλερ ἐναντίον τῆς Ἑλλάδας, καθυστερώντας ἔτσι τήν ἐπίθεσή του στή Ρωσία. Ὁ Μουσολίνι βαθμολογεῖ μέ «μη­δέν» τούς στρατηγούς του καί ἐνῶ βλέπει ὅτι ὁδηγοῦ­νται σέ παταγώδη ἀποτυχία, διατάζει τή συνέχιση τῶν ἐπιχειρήσεων, ἀλλά ὁ ἴδιος ἀηδιασμένος ἀναχωρεῖ γιά τή Ρώμη.
- Κυρία, μᾶς εἴχατε πεῖ γιά τίς αἰχμές βελῶν πού βρέθηκαν στίς ἀνασκαφές στίς Θερμοπύλες καί ἐπιβεβαίωσαν ὅτι ἡ μάχη ἔγινε «ὑπό σκιάν». Ἔτσι πυκνά χτυποῦσαν καί οἱ Ἰταλοί;
-  Ναί, ἀλλά ἔβρισκαν πάντα μπροστά τους τούς Ἕλληνες, πού εἶχαν λάβει ὁ­δηγίες ἀπό τόν Κασλᾶ νά ἀνοίγουν ὀ­ρύγ­ματα, τίς λεγόμενες «ἀλεπότρυπες», γιά νά κρύβονται τήν ὥρα τῶν βομβαρδι­σμῶν, καλύπτοντας ταυτόχρονα καί τά πολυβόλα μέ κουβέρτες. Διαβάζω τή μαρτυρία ἑνός Ἰταλοῦ: «Ὅταν ἐφορμήσαμε τήν πρώτη φορά κατά τοῦ "731", πίστευα ὅτι δέν θά συναντούσαμε οὔτε ἕναν Ἕλληνα ζωντανό πάνω στό ὕψω­μα... Ὅμως οἱ Ἕλληνες μᾶς περίμεναν ὄρ­θιοι, μπροστά στά κατεστραμμένα χαρακώματα, μέ τίς λόγχες περασμένες στά ὅπλα τους. Γελοῦσαν δυνατά καί φώναζαν... Δέν ἦταν ἄνθρωποι πλέον, τό πιστεύω αὐτό...».
- Ἀθάνατοι! Πόσο περήφανος νιώθω πού εἶμαι Ἕλληνας! λέει ὁ Φώτης. Εἶχαν πολλές ἀπώλειες;
-  Ὁ Μουσολίνι ἔβλεπε νά ἀποδεκατίζονται οἱ μεραρχίες του καί οἱ ἰταλοί φα­ντάροι τρέμανε γιά τή ζωή τους, καθώς σέ κάθε νέα ἔφοδο πατοῦσαν πάνω στά ἑ­κατοντάδες πτώματα τῶν συμπολεμιστῶν τους. Γι᾽ αὐτό ὀνόμασαν τόν τόπο αὐτό «χαράδρα τοῦ θανάτου». Στίς 25 Μαρτίου 1941, μετά ἀπό συνεχεῖς ἀποτυχίες, ἡ ἰταλική ἡγεσία ἀποφάσισε τήν παύση τῶν ἐπιχειρήσεων.
- Ζήτω ἡ Ἑλλάδα!
- Θά κλείσω μέ ἕνα συγκλονιστικό γεγονός πού συνέβη στίς 19 Μαρτίου. Τό σῶμα τοῦ Κασλᾶ ἔχει ἀντικαταστήσει ὁ λοχαγός Κουτρίδης μέ τό 19ο σύνταγμα τῆς μεραρχίας Σερρῶν. Στό «731» δέν ὑπάρχει ἔνδειξη ζωῆς. Στίς 6:30´ τά χαράματα ἐξαπολύεται νέα ἰταλική ἐπίθεση. Προηγοῦνται τέσσερα ἅρ­­μα­τα μά­χης καί ἕνας ἐπίλεκτος λόχος «ἀθα­νάτων», ὅπως λεγόταν. Ὁ λοχαγός Κουτρίδης τραυματίζεται ἄ­σχη­μα στόν ὦμο καί ὁ γιατρός μετά ἀ­πό μία πρό­χειρη ἐπίδε­ση κρίνει ὅτι πρέπει νά μεταφερθεῖ στό χειρουργεῖο. Αὐ­τός ὅμως δέν τόν ἀκούει. Ζητᾶ ἀπό ἕναν νοσοκόμο νά τοῦ γεμίσει μέ χειροβομβίδες τόν γυλιό του καί νά τόν κρεμάσει στόν λαιμό του καί φωνάζει: «Ὅσοι εἴσαστε Ἕλληνες καί ἔχετε ἑλληνική ψυχή ἀ­κο­λουθῆστε με!». Μάγειροι καί τραυμα­τι­οφορεῖς ἐνθουσιασμένοι τόν ἀκολου­­­θοῦν. Καταλαβαίνετε τόν τρόμο τῶν Ἰτα­λῶν, ὅταν, καθώς πλησιάζουν στίς ἑλλη­νικές θέσεις, βλέπουν νά ξεπετάγονται μερικές δεκάδες Ἕλληνες μέ τίς ξιφολόγχες τους! Ἀποφασισμένοι, πεινασμένοι, ξεπαγιασμένοι, τραυματισμένοι, ἀλ­λά… ὑπηρέτες τῆς Ἐλευθερίας! Αὐτή εἶ­ναι, παι­διά, ἡ ἱστορία μας: νικηφόρα καί δοξα­σμένη. Καί μᾶς καλεῖ σέ νέους ἀγῶ­νες: λευτεριᾶς καί ἡρωισμοῦ!
- Νά γράψουμε κι ἐμεῖς τίς δικές μας Θερμοπύλες!
- Καί νά λέμε «Μολὼν λαβὲ» σέ ὅ­ποιον ἐπιβουλεύεται τήν ἐλευθερία τῆς πατρίδας μας, ἀλλά καί τῆς ψυχῆς μας! «Ἴτε παῖδες Ἑλλήνων…».

Μ.Ε.Χ.