- Καλησπέρα, παιδιά! Τί κάνετε;
- Ἔ, τί νά κάνουμε κυρία... Δύσκολα τά πράγματα!
- Κουραστήκαμε σήμερα... εἶναι καί αὐτές οἱ μάσκες! Μιά ἀναπνοή νά πάρουμε!
- Ἀναπνοή εἴπατε; Κρατῆστε αὐτή τή λέξη γιά τό τέλος καί θά πᾶμε γιά λίγο ἕνα ταξίδι στή Ρωσία! Θά παρακολουθήσουμε ἕνα τρίλεπτο βίντεο ἀπό κάποιους χειμερινούς Ὀλυμπιακούς ἀγῶνες. Λοιπόν, εἶστε ἕτοιμοι;
Τό ἐνδιαφέρον εἶναι ἔκδηλο στά μάτια τῶν παιδιῶν. Ἡ τάξη παρακολουθεῖ μέ προσοχή:
«Ἦταν 6 Ὀκτωβρίου 2014, σάν σήμερα... Ἡ Ὀλυμπιακή φλόγα τῶν χειμερινῶν Ὀλυμπιακῶν ἀγώνων μέ ἀφετηρία τήν Ἀρχαία Ὀλυμπία ἔχει διανύσει τή μεγαλύτερη διαδρομή στήν ἱστορία της μέ συνολικό μῆκος 65.000 χιλιόμετρα καί ἔχει περάσει ἀπό 2.900 πόλεις καί 83 περιοχές τῆς Ρωσίας. Ἑκατομμύρια τηλεθεατές παρακολουθοῦν τόν λαμπαδηδρόμο πού μεταφέρει τή φλόγα στήν Κόκκινη Πλατεία. Εἶναι ἕνας μεσόκοπος ἄνδρας, πού κρατᾶ μέ χαρά καί συγκίνηση τή δάδα, ὅταν ξαφνικά συμβαίνει κάτι ἀναπάντεχο: ἕνα δυνατό ρεῦμα ἀέρα σβήνει τή φλόγα!».
- Καλά, κυρία, γιατί ἔβαλαν αὐτόν νά τρέξει; πετάγεται ὁ Γιῶργος.
- Δέν κατάφερε νά κρατήσει ἀναμμένη τή φλόγα…
- Μά, δέν μποροῦσε νά πάρει τά πόδια του...
- Παιδιά, μή βιάζεστε νά σχολιάσετε τήν ἐπιλογή τοῦ λαμπαδηδρόμου. Οἱ Ρῶσοι, ὄχι ἁπλά δέν στενοχωρέθηκαν μέ τό γεγονός, ἀλλά ἀποφάσισαν νά κρατήσει τόν πυρσό ὁ ἴδιος ἀθλητής καί τήν ἑπόμενη ἡμέρα. Ὑπῆρξε ὁ μοναδικός ἄνθρωπος πού μετέφερε τή φλόγα δύο φορές κατά τή διάρκεια τῆς ἴδιας διοργάνωσης. Ποιός ἦταν; Ξέρετε;
- Ποῦ νά ξέρουμε, κυρία;
- Μήπως ἦταν κάποιος Ὀλυμπιονίκης;
- Ναί, ἦταν ἕνας σπουδαῖος Ὀλυμπιονίκης, Ἀρμένιος στήν καταγωγή, ὁ Σαβάρς Καραπετιάν.
- Δέν τόν ἔχουμε ἀκούσει. Πεῖτε μας γι᾽ αὐτόν!
- Σαβάρς Καραπετιάν: Παγκόσμιος πρωταθλητής τεχνικῆς κολύμβησης, κάτοχος 11 παγκόσμιων ρεκόρ. 17 φορές ὑπῆρξε παγκόσμιος πρωταθλητής, 13 φορές πρωταθλητής Εὐρώπης καί 7 φορές πρωταθλητής τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης. Ὅμως σήμερα δέν θά μείνουμε σέ αὐτά τά μετάλλια, ἀλλά σέ ἕνα γεγονός πού τόν ἀνέδειξε πρωταθλητή τῆς ζωῆς!
Εἶναι 16 Σεπτεμβρίου τοῦ 1976. Ὁ Σαβάρς μόλις τελείωσε τήν καθημερινή προπόνηση τῶν 20 χιλιομέτρων γύρω ἀπό τή λίμνη Γερεβάν, παρέα μέ τόν ἀδελφό του Κάμο. Ξάφνου βλέπουν τόν ὁδηγό ἑνός τρόλεϊ νά χάνει τόν ἔλεγχο τοῦ ὀχήματος καί νά πέφτει μέ πάταγο στά παγωμένα νερά τῆς λίμνης. Τό τρόλεϊ ἀπεῖχε περίπου 25 μέτρα ἀπό τήν ἀκτή, ἀλλά βυθίζεται ἀμέσως στά 10 μέτρα. Ἄν καί ἡ ὁρατότητα -λόγῳ τῆς λάσπης πού ἀναδυόταν ἀπό τόν πυθμένα- ἦταν σχεδόν μηδενική, ὁ Καραπετιάν δέν τό σκέφτεται δεύτερη φορά. Βουτάει στά παγωμένα νερά. Μέ τά πόδια του σπάει τό πίσω τζάμι τοῦ τρόλει καί ἀρχίζει ἀπό ἐκεῖ νά βγάζει ἀνθρώπους καί νά τούς ἀνεβάζει στήν ἐπιφάνεια. Τούς παραλαμβάνει ὁ ἀδελφός του, ὁ ὁποῖος τούς ἀποθέτει στήν ξηρά. Ἡ ὥρα περνάει. Κάθε λεπτό εἶναι μοναδικό! Ὁ Καραπετιάν ἐξακολουθεῖ νά ἀνασύρει ἀνθρώπους.
- Πόσα λεπτά κάνει γιά τόν καθένα;
- Περίπου 30 μέ 35 δευτερόλεπτα. Ἔχει ἀνασύρει ἤδη 30 ἀπό τούς 92 ἐπιβάτες, ὅταν ἀρχίζει σταδιακά νά χάνει τίς αἰσθήσεις του ἀπό τήν κόπωση καί τά τραύματα. Ἀναίσθητος, μέ θραύσματα γυαλιῶν σέ ὅλο του τό σῶμα μεταφέρεται στό νοσοκομεῖο. Παραμένει σέ κῶμα γιά 46 ἡμέρες. Ἔχει βαρύτατη πνευμονία καί σηψαιμία λόγῳ τῶν μολυσμένων νερῶν τῆς λίμνης.
- Πόσο χρονῶν ἦταν;
- Ἦταν μόλις 23 ἐτῶν…
- Μά αὐτός εἶναι ἥρωας! φωνάζει ὁ Μιχάλης καί σηκώνεται ὄρθιος.
Ἡ τάξη χειροκροτᾶ καί τά παιδιά φωνάζουν: «Ναί! Ἥρωας!».
- Κυρία, τί ἔγινε μετά; Τόν βράβευσαν γιά τήν πράξη του;
- Γιά ἄγνωστο λόγο τό περιστατικό δέν εἶδε ἀμέσως τό φῶς τῆς δημοσιότητας. Ἡ ἱστορία του ἔγινε εὐρέως γνωστή τό 1982, ὅταν μία σοβιετική ἐφημερίδα δημοσίευσε τίς λεπτομέρειες τοῦ συμβάντος σέ ἄρθρο μέ τίτλο: «Ἡ ὑποβρύχια μάχη τοῦ πρωταθλητῆ». Ἔκτοτε ὁ Καραπετιάν παρασημοφορήθηκε, βραβεύθηκε ἀπό τήν UNESCO καί τοῦ ἀπονεμήθηκαν πολλά μετάλλια. Τό 1986 ἕνας ἀστεροειδής πού ἀνακαλύφθηκε πῆρε τό ὄνομά του: «3027 Shavarsh».
- Ἀποκαταστάθηκε ἡ ὑγεία του;
- Ναί, ἀλλά δέν μπόρεσε νά κολυμπήσει ξανά ὅπως πρίν. Ὅταν ἀργότερα ρωτήθηκε γιά τό κατόρθωμά του, εἶπε: «Ἤξερα ὅτι θά μπορέσω νά σώσω μόνο κάποιους, ὁπότε φοβόμουν μήν κάνω κάποιο λάθος. Ἐκεῖ κάτω ἦταν τόσο σκοτεινά... Σέ μία ἀπό τίς βουτιές μου, ἅρπαξα κατά λάθος μία θέση ἀντί γιά ἕναν ἄνθρωπο... Θά μποροῦσα νά ἔχω σώσει ἄλλη μία ζωή. Αὐτή ἡ θέση στοιχειώνει μέχρι καί σήμερα τούς ἐφιάλτες μου». Μάλιστα, λίγα χρόνια ἀργότερα, τόν Φεβρουάριο τοῦ 1985, ὁ Καραπετιάν περνάει τυχαῖα ἔξω ἀπό ἕνα φλεγόμενο κτήριο. Ὁρμάει μέσα στίς φλόγες καί βγάζει ἔξω τούς παγιδευμένους χωρίς νά σκεφτεῖ τόν ἑαυτό του. Παραμένει καί πάλι πολλούς μῆνες στό νοσοκομεῖο ἔχοντας σοβαρά ἐγκαύματα καί πρόβλημα μέ τήν ἀναπνοή...
- Ἀπίστευτος ὁ ἡρωισμός του! Σήμερα ζεῖ;
- Ναί, εἶναι ἰδιοκτήτης ἑνός ἐμπορικοῦ καταστήματος παπουτσιῶν, πού τό ἔχει ὀνομάσει «Δεύτερη ἀναπνοή», μιά καί ὁ ἴδιος χάρισε σέ τόσο κόσμο μιά δεύτερη ἀναπνοή, χωρίς νά ὑπολογίσει τόν ἑαυτό του! Καί ποτέ δέν τό μετάνιωσε…
- Πολύ ταιριαστό ὄνομα!
- Ναί, παιδιά... Μποροῦμε νά γίνουμε καί ἐμεῖς μία... «δεύτερη ἀναπνοή» γιά τούς ἄλλους, μικροί ἥρωες τῆς ζωῆς, ὅταν δέν σκεφτόμαστε τόν ἑαυτό μας καί τόν προσφέρουμε στούς γύρω μας. Μία μικρή φλόγα ἐλπίδας πού δέν πρέπει νά σβήσει!
Μ.Ε.Χ.