Ἡ Κυριακή ἡμέρα, ἡ πιό λα­μ­πρή ἡμέρα, φωταγωγεῖται τρό­πον τινά ἀ­πό τούς Πατέρες μέ μία πλειάδα ἐ­πιθέτων καί ὀνομά­των, κοσμεῖται μέ ὕμνους ἀπό τούς μελωδούς τῆς Ἐκ­κλησίας τιμωμένη ὡς ἡ «ἀπαρχή τῶν ἡμε­ρῶν».

 Τό ἰδιαίτερο αὐτό χρῶμα τοῦ «ἑ­βδομαδιαίου Πάσχα», τῆς Κυ­ρια­­κῆς, ὀφείλεται ἀσφαλῶς στό φῶς τῆς ἀνα­στάσεως τοῦ Κυ­ρίου, τό ὁποῖο ἀ­νέ­τειλε θαρρεῖς ἀπό τόν «ὁρίζον­τα» τοῦ κενοῦ μνημείου, ὅπως χαρακτη­ριστικά σημειώνει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης.
 Ἡ λαμπρότητα αὐτή προε­γρά­φη ἀπό τήν πρώτη κιόλας ἡ­μέρα τῆς δη­μι­ουργίας τοῦ κόσ­­μου. Στό βιβλίο τῆς Γενέσεως (1,5) ὁ θεό­πτης Μωυ­σῆς δέν τήν ἀπο­κα­λεῖ πρώτη ἀλλά «ἡ­μέ­ραν μίαν», τήν ὁποία ἀκο­λου­θοῦν ἡ δεύτερη, ἡ τρί­τη… ἡ ἕβδο­μη ἡμέρα τῆς δημιουρ­γί­ας. Ἑρμη­νεύ­­­ον­τας τόν στίχο αὐ­τό στή δεύτερη ὁ­μιλία του στήν Ἑξαή­μερο, ὁ Μέγας Βασί­λειος ἀποκα­λεῖ τήν ἡμέρα αὐτή «ἀ­παρ­χήν τῶν ἡμερῶν» καί «ὁμήλικα τοῦ φω­τός», διότι γεννήθηκε μαζί μέ τό φῶς.
Ἐπιπλέον, στό βιβλίο τοῦ Λευϊ­­τικοῦ ὀνομάζεται «ὀγδόη» ἡμέρα, «κλη­­τὴ» καί «ἁγία» (Λε 23,36), κατά τήν ὁποία οἱ Ἰουδαῖοι ἔπρεπε νά προσφέρουν ὁλοκαυ­τώματα στόν Κύ­ριο. Ὀγδόη, ἑρμη­νεύει ὁ ἅγιος Νι­κό­δημος ὁ Ἁγιο­ρείτης, ὀνομάζεται διότι τώρα μέν ἡ Κυριακή εἶναι «τύπος τοῦ μέλλοντος αἰῶνος», τότε δέ, στό τέ­λος τῶν αἰώνων, θά εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ὄγδοος αἰώνας, ἡ «ἀνέσπερος καὶ ἀ­διάδοχος καὶ ἀτελεύτητος» ἡμέρα, προσθέτει ὁ Μέγας Βα­σί­λειος.
 Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ση­μειώνει ὅτι γι’ αὐτό ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία θεωρεῖ τή διακαινήσιμο ἑβδο­μάδα σάν μία ἡμέρα, τήν Κυριακή, γιά νά δείξει πώς ὅλη μας ἡ ζωή, πού ἐκ­τυλίσσεται σέ ἑβδομάδες, θά γίνει μία ἡμέρα ὀγδόη, πού δέν εἶναι παρά ὁ ὄγδοος αἰώνας, ἡ μέλλουσα ζωή.
 Τό ἐγκώμιο τῆς ὄγδοης ἡμέρας πλέκει ἐμμελῶς καί «ἡ εὔλαλος ἀη­δὼν» τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ἅγιος Ἰω­άννης ὁ Δαμασκηνός, δανειζόμενος φράσεις ἀπό τόν Γρηγόριο τόν θεο­λόγο, στόν ἀναστάσιμο Κανόνα: «Αὕ­τη ἡ κλητὴ καὶ ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν σαββάτων, ἡ βασιλὶς καὶ κυρία· ἑορ­τῶν ἑορτὴ καὶ πανήγυρίς ἐστι πανη­γύρεων, ἐν ᾗ εὐλογοῦμεν Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας». Ὅσο ξεπερνᾶ ὁ ἥλιος τά ἀστέρια, σημειώνει ὁ ἅγιος Γρη­γό­ριος, τόσο λαμπρότερη εἶναι ἡ γιορτή τῆς Κυριακῆς ἀπό κάθε ἄλλη γιορτή.
 Κι ἔτσι, ἡ λαμπρή αὐτή ἡμέρα μέ τό ἀναστάσιμο φῶς της ἀγκαλιάζει τήν ἱστορία. Καθίσταται ἡ Κυριακή ἡμέρα ὁ πρόλογος καί ὁ ἐπίλογος τῆς ἱστορίας, ἡ ἡμέρα μετά τίς ἡ­μέ­ρες πού καταγράφουν τά ἡμερο­λό­για, ὁ χρόνος μετά τόν χρόνο, ἡ Ζωή μετά τή ζήση. Κυριακή εἶναι ἡ ἡμέρα πού σημάδεψε ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ μέ τό φῶς, γιατί τήν ἡμέρα αὐτή ἔ­μελ­ε νά ἀναστηθεῖ ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θε­οῦ, νά ἀνατείλει τό Φῶς ἀπό τόν ὁρίζοντα τοῦ κενοῦ μνημείου.
 Εἴθε Κυριακή νά εἶναι ἡ κάθε μας μέρα, ἡ κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας! Εἴ­θε κυριακά νά εἶναι τά τέλη τῆς ζω­ῆς μας, ὥστε ἡ προσωπική μας ὀγδόη ἡ­μέρα νά εἶναι ἡμέρα φωτεινή, κα­ταυ­γασμένη ἀπό τό φῶς τοῦ «Ἡλίου τῆς δικαιοσύνης», τοῦ ἀναστάντος καί «θα­νάτῳ θάνατον» πατήσαντος… ἡμέρα Κυριακή. Ἀμήν.

Δ. Καλογεράκη

"Ἀπολύτρωσις", Ἀπρ. 2018